3e Internationale Lymfologiesymposium

'State of the art: building bridges lymphoedema' – onder dit motto vond op 26 mei 2018 in Gent, België, het 3e internationale lymfsymposium van Juzo plaats. Onder de wetenschappelijke leiding van dr. Robert J. Damstra, dermatoloog bij het Ziekenhuis Nij Semllinghe in Drachten (Nederland) werd samen met Julius Zorn GmbH (Duitsland) een symposium gehouden voor de uitwisseling van interdisciplinaire kennis over lymfologische thema's. Ruim 180 deelnemers uit 16 verschillende landen waren naar Gent gekomen om de verschillende thematische lezingen bij te wonen en over de inhoud te discussiëren. Dankzij simultaanvertaling konden de bezoekers de Engelse voordrachten ook in het Nederlands of Frans volgen.

'Building bridges' – Tijdens het symposium kwamen de meest verschillende bruggen aan de orde: bruggen tussen medische behandelingsaspecten en ervaringen, maar ook bruggen die tussen bandagisten, therapeuten en artsen uit diverse landen. Op het programma stonden onder andere nieuwe ontwikkelingen op het gebied van interdisciplinaire chirurgie bij lymfoedeem, en nieuwe inzichten in de pathofysiologie bij oedemen of wonden. Ook genetische oorzaken van oedemen en de interdisciplinaire eisen die aan de conservatieve therapie worden gesteld, werden besproken.

Dr. Robert J. Damstra opende het symposium met een welkomstwoord. Met het nieuwe adaptieve therapiemodel dienen duidelijke randvoorwaarden voor de patiënten te worden geschapen en zelfmanagement moet worden gestimuleerd. Zo komt de patiënt meer centraal te staan en wordt een bijdrage geleverd aan de positieve ontwikkeling van de therapie. De Europese referentienetwerken moeten deskundigen en expertisecentra uit alle landen een kennisuitwisselingsplatform bieden.

Aansluitend op zijn welkomstwoord gaf dr. Harry G. J. M. Voesten van het Ziekenhuis Nij Semllinghe in Drachten (Nederland) een lezing over interdisciplinaire reductiechirurgie bij lymfoedeem. Hij presenteerde verschillende operatiemethodes bij voet-, genitaal of abdominaal oedeem. Dr. Voesten benadrukte dat compressie de situatie altijd verbetert en goed is voor de patiënt.

Prof. Dr. Nele Devoogdt, Katholieke Universiteit Leuven (België) bediscussieerde in haar voordracht de standpunten van de conservatieve lymfoedeemtherapie. Hieruit bleek dat het weliswaar gemakkelijk was om oedeem te reduceren, maar moeilijk om het resultaat te behouden. Momenteel doet zij onderzoek naar verbetering van manuele lymfedrainage. Hierin worden o.a. een speciale duim-techniek en de met behulp van lymfo-fluoroscopie uitgevoerde manuele lymfedrainage onderzocht.

Dr. Liesbeth Vandermeeren, University Medical Center Sint Pieter in Brussel (België), gaf een presentatie over lipofilling van de okselader. Bij borstkankerpatiënten met veneuze klachten is de transplantatie van eigen vetweefsel in de oksel veelbelovend. Volgens dr. Vendermeeren dient na de operatie zo snel mogelijk te worden begonnen met zowel de manuele lymfedrainage als de compressiebandagering.

Dr. Tanja P. Ručigai, University Medical Centre Ljublijana (Slovenië) sprak over het thema genetica bij lymfoedeem. Ze presenteerde een overzicht van de verschillende genetische defecten bij primaire lymfoedemen. Er vindt steeds meer onderzoek plaats naar genetische defecten. Dit wordt in toenemende mate ook belangrijk voor de toekomst.

Dr. Robert J. Damstra, de wetenschappelijk leider van het symposium, sprak in zijn presentatie over het thema in hoeverre overgewicht de lymfeklachten beïnvloedt. Overgewicht, vet, ontstekingen en oedeem vormen een kringloop die door compressie kan worden tegengegaan.

Volgens dr. Tonny Karlsmark, Institut für Klinisk Medicin in het Ziekenhuis Bispebjerg-Frederiksberg in Kopenhagen (Denemarken), lijkt een laag watergehalte in de wondranden doorslaggevend te zijn voor het genezingsproces van veneuze of traumatische zweren. Met behulp van TDC (Tissue Dielectric Constant) kan het effect van de compressietherapie aan de wondrand worden gecontroleerd.

Fysiotherapie en klinimetrie bij de behandeling van lymfoedeem vormden het thema van de voordracht van promovendus Ad Hendrickx, Dutch Expert Centre for Lymphovascular Medicine in Drachten (Nederland) en Hanze University of Applied Sciences Groningen (Nederland). Bij chronische aandoeningen zijn tijdens routinebezoeken de ontwikkeling van de aandoening en complicaties bestudeerd. Daarbij is het belangrijk om vast te leggen, wie, wat en wanneer controleert.

BsC Hons Denise Hardy, Kendal Lymphology Centre in Kendal, Cumbria (VK), presenteerde op aanschouwelijke wijze de ontwikkeling van de lymfoedeemtherapie in Groot-Brittannië. Zelfmanagement moet meer worden geïntegreerd in de traditionele therapie, want alleen samenwerking tussen het team en de patiënt leidt tot succesvolle resultaten. Naast de gebruikelijke instrumenten speelden ook psychologische ondersteuning en aanvullende instrumenten zoals kinesiotaping een rol in de therapie.

Prof. dr. Albert Leduc, Prof. Emeritus Vrije Universiteit in Brussel (België), Prof. dr. Olivier Leduc en MSc Romain Barbieux belichtten de kosteneffectiviteit van manuele lymfedrainage. De kosten van een lymfoedeembehandeling vormen slechts een gering deel van de totale gezondheidskosten. Bij een lymfoedeem kan manuele lymfedrainage, als enige onderdeel van de fysische behandelingen, op alle lichaamsdelen worden toegepast.

De dag werd afgesloten met een 'Ask the Experts'-rondvraag. De toehoorders konden via internet zelf vragen beantwoorden over de thematische lezingen. De resultaten werden vervolgens gezamenlijk bediscussieerd. In de pauzes konden de symposiumdeelnemers een praktische demonstratie van Juzo SoftCompress compressieverbanden en Juzo ACS light compressiesystemen bekijken.

Tot slot bedankten dr. Robert Damstra, Jürgen Gold, directeur van Julius Zorn GmbH, en Johan van Dongen, Managing Director Juzo Benelux BV, alle sprekers.